INFORMACJE NA TEMAT RODZICIELSTWA ZASTĘPCZEGO
Rodzinna piecza zastępcza jest formą zapewnienia opieki dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. Jest to przejściowa — okresowa forma opieki nad dzieckiem. W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie postanowienia sądu rodzinnego.
Rodzina zastępcza w wypełnianiu swoich funkcji kieruje się dobrem
przyjętego dziecka
i poszanowaniem praw, a
także zapewnia dziecku warunki
rozwoju i wychowania
odpowiednie do jego stanu
zdrowia i poziomu rozwoju, w tym m.in.:
odpowiednie warunki bytowe, możliwości
rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego, możliwości zaspokojenia
indywidualnych potrzeb dziecka oraz właściwej edukacji.
Dziecko umieszczone w rodzinie zastępczej ma m.in. prawo do:
• praktyk religijnych zgodnych z wolą rodziców i potrzebami dziecka,
• utrzymywania osobistego kontaktu z rodziną naturalną i powrotu do rodziny naturalnej,
• wiedzy o swoim pochodzeniu i wyrażania opinii w sprawach, które go dotyczą.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone małżonkom lub osobie samotnej, jeżeli osoby te m.in.:
— dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej,
— nie są i nie były pozbawione ani ograniczone we władzy rodzicielskiej,
— nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych,
— są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem,
— zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym: rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Rodzinę zastępczą tworzy się w celu zapewnienia dziecku opieki z powodu wystąpienia w jego rodzinie różnego rodzaju sytuacji kryzysowych. Utworzenie rodziny zastępczej nie powoduje powstania więzi rodzinno-prawnej pomiędzy opiekunami a dzieckiem
(w przeciwieństwie do adopcji, inaczej zwanej przysposobieniem). Oznacza to, że dziecko przyjęte do rodziny nie staje się dzieckiem tej rodziny, dziecko nie przyjmuje nazwiska opiekunów, a rodzina zastępcza nie przyjmuje pełni władzy rodzicielskiej nad dzieckiem. Rodzina zastępcza ma prawo do pomocy pieniężnej na każde umieszczone w niej dziecko.
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
1) rodziny zastępcze, w tym spokrewnione, niezawodowe, zawodowe (m. in. pełniące funkcję pogotowia rodzinnego i specjalistyczne);
2) rodzinne domy dziecka.
Rodziny spokrewnione to takie, w których opiekę i wychowanie nad dzieckiem przejmują członkowie rodziny dziecka np. dziadkowie lub dorosłe rodzeństwo.
Rodziny niezawodowe i zawodowe to rodziny, które z punktu widzenia prawa są stanowione przez osoby z dalszej rodziny dziecka lub osoby zupełnie obce dla dziecka.
Rodziny zawodowe oprócz pomocy na dziecko otrzymują także wynagrodzenie za pełnienie funkcji rodziny zastępczej.